Każdy przynajmniej raz w życiu robił coś czego nie chciał z powodu braku asertywności. O asertywności nagrałem fajne wideo. Jednym z filarów asertywności jest odmawianie innym. W tym wpisie dowiesz się jak odmawiać innym bez czucia się źle. Zapraszam do lektury.
Wyzwaniem jest poczucie winy. Jak odmawiasz innym czujesz się jak dziad. Czujesz się źle, czujesz wstyd, strach i inne nieprzyjemne uczucia związane z myślą że zawiedziesz innych. Każdy(w tym i ja) większość życia spędził na zaspokajaniu innych. Wytresowaliśmy się że potrzeby innych są na pierwszym miejscu. No i przełamanie schematu nie jest lekkie. Ale da się!
I UWAGA. Podkreślam jedną rzecz. Tu nie chodzi o to żeby odmawiać pomocy gdy inni jej potrzebują a my możemy ją dać. Masz odmawiać w momencie gdy to jest lepsze dla Ciebie i tej drugiej osoby(np. wyręczanie innych). Dobra. Najważniejsze podkreślone. Teraz praktyka. Wpis podzieliłem na dwie sekcje. Zasady oraz Sposoby. W zasadach przedstawiam podejście do odmawiania. W sposobach… sposoby. Przejdźmy do zasad.
Jak odmawiać innym? ZASADY
1. Prostolinijność
Każdy przerabiał ten schemat. Mamy pracy pod korek. Przychodzi osoba z zadaniem dla nas. Wiemy że nie damy rady. Nie ma opcji żebyś pomógł. Co odpowiadasz?
- Wiesz co może dam radę. Jestem mocno zajęty. Nie wiem ile czasu będę miał. Nie jestem w stanie obiecać że to zrobię.
Jaką odpowiedź dajesz? Dajesz nadzieję. Co proszący zrobi? Powie jak bardzo ważne i pilne jest zadanie i że bez Ciebie nie da rady i skończysz z dodatkową robotą. Co powinieneś odpowiedzieć?
- Nie zrobię tego bo nie mam czasu. Pracuję nad ważnym raportem który muszę skończyć.
Prosto. Bez robienia żadnych nadziei.
I teraz ważne. Nie wymyślaj powodu. Mów prosto z serca. Jak będziesz wymyślać to będziesz czuć się źle a tego nie chcesz. Najlepsze podejście to uczciwość, szczerość i szacunek.
2. Zamień słowo „NIE” na inne
Jak mówisz komuś „NIE” to z dużym prawdopodobieństwem ta osoba odbierze to osobiście. Dlatego też za tym słowem kryje się duży bagaż emocjonalny i czujemy się źle gdy odmawiamy. Sposobem na to jest unikanie słowa nie.
Zamiast mówić. „Nie zrobię tego projektu” powiedz „Jestem w 100% zaangażowany w inny projekt i brakuje mi czasu” ewentualnie „Robię projekt X. Kasia i Jarek bardzo mocno na mnie liczą. Jak porzucę ten projekt to będą zawiedzeni”. Jak nie da się tego słowa uniknąć to przynajmniej opakuj je w ładne zdanie. Zamiast „Nie zrobię” powiedz „Nie mogę”. Choć samo „Nie mogę też jest szkodliwe”
Możesz też wykorzystać konstrukcję ALE „Chętnie bym pomógł z tym projektem ale muszę zrobić projekt X”
3. Nie dawaj wymówek
Rozumiem pokusę. Poprosili o pomoc a ty musisz odmówić. Nie chcesz być niemiły więc wymyślasz wymówkę.
Przykładowo
„Nie zawiozę cię na lotnisko ponieważ mój samochód jest u mechanika”
Wymówka to próba oszukania. I mamy problem. Po pierwsze będziesz się czuć źle. Po drugie oszukany prawdopodobnie się domyśli. Nie dość że czujemy się źle to psujemy sobie reputację.
A po trzecie zostawiamy furtkę do negocjacji. Proszący może odpowiedzieć. „Spoko. Weźmiemy moje auto”. I jesteś w potrzasku.
Nie dawaj wymówek.
4. Weź odpowiedzialność za swoją odpowiedź
Na pewno zauważyłeś że łatwiej jest powiedzieć „nie mogę” zamiast „nie chcę”. Przyzwyczailiśmy się do tego bo lepiej się z tym czujemy. W dłuższej perspektywie to jest szkodliwe bo nie jesteśmy za siebie odpowiedzialni. Za każdym razem jak mówimy „nie mogę” to szkolimy swój mózg unikania odpowiedzialności. Potem mamy poczucie braku kontroli nad swoim życiem. A to już fajne nie jest.
Na szczęście w tym przypadku mamy proste rozwiązanie. Jest nim odpowiedź Nie Chcę.
5. Nie kłam
Nie kłam. Ludzie to wyczują. Ty będziesz się z tym źle czuć. Nie warto.
Dobra zasady mamy za sobą. Przejdźmy do sposobów.
Jak odmawiać innym? SPOSOBY
1. Przyjdź do mnie później
W technice dajemy sobie czas na przemyślenie. Jak proszący do nas przychodzi a my jesteśmy zajęci pracą to mówimy. „Przepraszam mam teraz zbyt duży młyn. Zapytaj mnie o 16 może będzie luźniej” dzięki temu:
- mamy czas na przemyślenie czy chcemy to robić,
- proszący ma czas na to żeby znaleźć kogoś innego albo żeby zrobić robotę samemu.
2. Propozycja alternatywy
Nikt nie lubi być zostawiony sam sobie. Jak ktoś prosi i odmawiasz to zaproponuj alternatywę. Przykładowo w pracy ktoś prosi o pomoc to zaproponuj kogoś kto pomoże proszącemu.
Inny przykład to coś za coś. Pomagasz proszącemu przy innym projekcie i dostajesz kolejną prośbę. Wtedy odpowiadasz „Słuchaj pomagam Ci już przy ABC, niestety nie mam wolnego czasu więc jak mam ci pomóc to albo przy ABC albo przy XYZ”.
Jeszcze inny sposób to pomoc przy części zadania. Przykładowo „Nie mam czasu aby przygotować ci skrypt szkolenia, prezentację i odpowiedzi na zadane pytania ale mogę ci pomóc przy prezentacji w power point.”
Ta strategia działa nie tylko w pracy. Działa też w życiu codziennym. Oferując alternatywę pokazujesz że Ci zależy.
3. Zaproponuj kogoś kto zrobi to lepiej
Czasem dostaniesz prośbę o pomoc której udzielić mogą bardziej kompetentne osoby. Odmówienie na taką prośbę jest sytuacją win-win. Ty masz spokój i proszący otrzyma lepszą pomoc.
Proponując inną osobę pomagasz odmawiając.
4. Spójrz na mój plan dnia
Jest to najskuteczniejsza metoda do odmawiania. Jak proszący przychodzi do Ciebie z prośbą to odmawiając pokazujesz mu swoje obowiązki, co masz do zrobienia. Przykładowo.
„Nie pomogę ci jutro w przeprowadzce bo jutro rano zawożę dziadka do szpitala, potem pomagam mamie sprzątać dom a po sprzątaniu idę na kolację u rodziców mojej dziewczyny”
Ta technika nie zostawia pola do negocjacji, pokazuje twoją dobrą wolę. Minusem jest to że musisz mieć napięty harmonogram. Z drugiej strony zawsze odmawiamy dlatego że mamy zamiar robić coś innego(nawet jeśli jest to zasłużony odpoczynek).
Podsumowanie
I to by było na tyle. Zapraszam do kolejnych wpisów i do następnego! Cześć!